De dagen worden korter, buiten wordt het koud en dat betekent dat het weer tijd is voor Port! Vorig jaar november bezocht ik de stad Porto en ontdekte ik de verschillende portstijlen én kwam ik erachter welke mijn favoriet was. In deze blog leg ik je graag uit wat de verschillende Portstijlen zijn zodat je straks een goede keuze kunt maken voor de komende feestdagen.
Hoe wordt Port gemaakt?
Port is een versterkte wijn wat betekent dat er tijdens de vergisting alcohol wordt toegevoegd. Dit werkt als volgt: wanneer de wijn in het vat ongeveer 10% alcohol heeft, wordt er zo’n 8% alcohol (bij Port vaak Brandy) toegevoegd. Op dat moment zijn nog niet alle suikers omgezet in alcohol waardoor er dus ook restsuiker overblijft. Na het toevoegen van de alcohol stopt de vergisting en houd je een versterkte wijn over met ongeveer 18% alcohol en een zoete smaak.
Bijzonder aan Port is het vaak ontbreken van een oogstjaar. Doordat Port vaak decennialang op vat rijpt, worden de oogstjaren gemengd en als een blend uitgebracht (net zoals bij Champagne). Het resultaat is bijvoorbeeld een 10 Year Old Tawny die Ports bevat die gemiddeld 10 jaar oud zijn. Dat betekent dus niet dat alle Port in de fles minimaal 10 jaar oud is. De portblenders creëren hiermee een huisstijl die typisch is voor het Porthuis.
Verschillende Portstijlen
In het kort zijn er twee verschillende portstijlen: Ruby en Tawny. De eerste is fruitig, de tweede heeft smaken van noten en karamel. Deze twee soorten Port hebben ook een aantal subcategorieën. Hieronder leg ik ze per categorie aan je uit.
Ruby Port
Ruby is een de meest fruitige van de verschillende portstijlen en kun je jong drinken. Hij rijpt 2-3 jaar op vat en is dan direct klaar om gedronken te worden.
- Robijnrood
- Jong en fruitig
- Kers, aardbei, pruim
- Kersentaart, chocoladetruffels, blauwschimmelkaas
Late Bottled Vintage Port
Zoals de naam al zegt is een Late Bottled Vintage een Ruby Port die laat gebotteld wordt. Deze Port is afkomstig uit één oogstjaar. Ongeveer 4-6 jaar na de oogst wordt hij gebotteld. Deze Port is klaar om gedronken te worden als hij wordt gebotteld.
- Paars - robijnrood
- Vol en fruitig
- Blauwe bes, kers, chocolade, jam
- Parmezaanse kaas, Stilton, pure chocolade, lavacake
Vintage Port
Mijn persoonlijke favoriet! Een fluweelzacht snoepje maar met een korte houdbaarheidsdatum. Vintage Port is gemaakt van de beste Portdruiven, afkomstig uit één oogstjaar. Deze Port rijpt op fles waardoor hij zacht, elegant en complex wordt. Het blijft een Ruby Port, maar door de oudering krijgt hij hints van een Tawny Port. Toch blijft hij fris in smaak. Vintage Port is pas op dronk na 15-20 jaar dus je moet een beetje geduld hebben.
- Donkerpaars - robijnrood
- Elegant, fruitig en kruidig
- Blauwe bes, kers, chocolade, vijg, pumpkin spice
- Roquefort, Bleu d'Auvergne, walnoten, pure chocola
Tawny Port
Tawny Port rijpt minimaal 3 jaar op houten vaten. Het hout geeft de Port een zachte smaak met aroma’s van karamel, noten en vijgen.
- Bruin / taankleurig (Tawny)
- Zacht en kruidig
- Noten, karamel, vijg, kers, mokka
- Pecantaart, appeltaart, crème brûlée
Colheita Port
Een coheita is een tawny port afkomstig uit één jaar. Deze wijn rijpt een stuk langer dan de ‘gewone’ Tawny Port. Zo koop je bijvoorbeeld een Colheita Port bij Gall&Gall uit 2003 die 8 jaar op eikenhouten vaten heeft gerijpt. Omdat deze wijn ‘oxidatief’ rijpt, waarbij hij in contact komt met zuurstof, kun je deze portstijl nog best even bewaren nadat je hem geopend hebt.
Tip! Tijdens mijn reis naar Porto proefde ik een Kopke White Colheita 2003. Een witte Port dus. En deze was fantastisch! Goud van kleur en vol van smaak. Heerlijk voor tijdens de feestdagen.
- Taankleurig (Tawny)
- Complex, kruidig en houtachtig
- Noten, karamel, sinaasappelschil, cacao, kruidnagel
- Harde kaas, fudge, gerookte amandelen, chocola
10/20/30/40/50 Years Old Port
Begin 2022 was deze soort Port groot in het nieuws. De 10 Year Old Port zou geen 10 jaar oude Port bevatten, een grote schande. Maar wat de journalisten van dit item even waren vergeten is dat het er bij dit soort Port om draait dat de Port smaakt alsof hij 10 jaar oud is. Port die zo lang op vat bewaard wordt, wordt geblend om een smaaktype te creëren. Niks valsspelen, maar gewoon een verdomd lekkere Port maken. Hoe langer de rijping, hoe voller, romiger en rijper de Port smaakt. Naast Vintage Port is 30 Year Old Port een van mijn favoriete portstijlen. Geouderd en vol van smaak maar toch ook nog verrassend fris.
- Taankleurig (Tawny)
- Complex, kruidig en houtachtig
- Noten, karamel, rozijnen, cacao, koffie
- Oude Hollandse kaas, noten, gedroogd fruit
Hoe serveer je Port?
Port gaat geweldig samen kaas zoals blauwschimmelkaas of Stilton. Ook bij desserts doet Port het altijd goed: lavacake, gezouten karamel chocola of kersentaart zijn de ideale partners in crime. Serveer Port trouwens op 16°C – niet te koud maar ook zeker niet te warm.
Nog meer zoet?
Ben je gek op port, en op zoek naar andere overheerlijke zoete wijnen? Lees dan mijn blog over de beste zoete rode wijnen voor de zomer. Daar zit vast iets lekkers voor je tussen.
