Noord-Italië is ideaal voor een wijnreis: max 15 uur rijden, heerlijk eten, aardige mensen en vooral heel veel wijn. Meer dan de helft van de Italiaanse wijn wordt gemaakt in Noord-Italië en op steenworp afstand van elkaar liggen de prachtigste wijngebieden. In deze blog vertel ik je graag meer over de leukste en mooiste wijngebieden van Noord-Italië aan de hand van de lekkerste wijnen.
Trentino – Alto Adige
In het hoge noorden van Italië, waar de rivier de Adige door de uitlopers van de Alpen meandert, vinden we het wijngebied Trentino – Alto Adige. Zoals de naam al zegt, zijn het eigenlijk twee regio’s waarbij Alto Adige zo dicht tegen Oostenrijk aanligt, dat ze hier ‘gewoon’ Duits spreken.
Ook qua wijn waan je je hier meer in Duitsland dan in Italië. Druivenrassen als Riesling, Gewürztraminer, Pinot Bianco, Lagrein en Schiava doen het hier goed. Doordat de wijnstokken veelal staan aangeplant op de uitlopers van de Alpen, heerst hier een koeler klimaat dan in de rest van Italië. Het zorgt voor frisse en fruitige wijnen die zeker niet onderdoen voor de rest van Italië – in tegendeel. Er wordt niet extreem veel wijn gemaakt, maar kwalitatief gezien komen hier veel goede wijnen (DOCG) vandaan. Denk bijvoorbeeld aan namen als Elena Walch, Alois Lageder en Tiefenbrunner. Vreemde eend in de bijt in dit wijngebied is wijnhuis San Leonardo, daar worden fantastische wijnen gemaakt van internationale druivenrassen. Andere stijl, maar kwalitatief uitstekend!
Tip: wanneer je in dit gebied in Noord-Italië bent, zorgt dan dat je de Weinstrasse rijdt. Tussen Trente en Bozen vind je hier namelijk de schattigste dorpjes én de meeste wijnmakers. Ook rijd je dan langs de beroemde Kalterer See: in één woord prachtig. Als je door de Weinstrasse rijdt, breng bijvoorbeeld een bezoek Alois Lageder in Margreid of breng een bezoek aan het beroemde Tramin. Hier vind je o.a. J. Hofstätter (heel hoog aangeschreven onder de locals), Cantina Tramin en Elena Walch.
Veneto
Wanneer je de snelweg vervolgt richting het zuiden, rijd je de Veneto binnen. Hier, vlak naast het Gardameer, zijn de Amarone, Valpolicella en Soave-wijnen heer en meester. En dan vergeet ik zelfs nog Bardolino, Custoza en Lugana te noemen: ook zeker interessante wijngebieden. Genoeg wijn om dagen mee zoet te zijn!
In de Veneto drink je voornamelijk corvina, rondinella en molinara: het druiventrio voor Amarone en Valpolicella, en garganega en trebbiano di Soave: de druivenrassen voor Soave. In de kleine dorpjes in dit wijngebied vind je een hele hoop wijnmakers die gewoon geopend zijn voor toeristen. Ideaal dus als je ook wat wijn wilt meenemen naar Nederland. Ga eens langs bij Allegrini, Masi, Tommasi of Tenuta Sant’Antonio. Of als je in Soave bent: Pieropan, Le Battistelle of I Campi.
Tip: naar mijn mening komen de lekkerste Soave’s van vulkanische bodem. Ze zijn dan heerlijk fruitig, bloemig en super geconcentreerd. Probeer bijvoorbeeld de Campo Vulcano van I Campi of de La Rocca van Pieropan. Je weet niet wat je proeft! Oh en nog een tip: vlakbij het Gardameer vind je ook het wijngebied Custoza waar echt hele mooie, niet al te dure, witte wijnen vandaan komen. Goede wijnhuizen zijn o.a. Cavalchina en Monte del Frà (hun Custoza Superiore Ca del Magro is fantastisch voor een tientje). Het wijngebied is minder mooi dan Valpolicella maar voor de wijnen zeker een bezoekje waard.
Iets oostelijker van Soave (richting Venetië) kom je terecht in Colli Euganei: de Euganische heuvels. Dit is een oud vulkanisch gebied wat bekend staat om de internationale druivenrassen die er verbouwd worden. Denk aan Merlot, Cabernet Sauvignon en Grenache, lokaal bekend als Tai Rosso. Maar de bekendste wijn uit Colli Euganei is de Fior d’Arancio. Een zoete witte wijn gemaakt van de druif Moscato Giallo. Reis je hier heen, vergeet dan zeker niet een bezoekje te brengen aan het wijnhuis Vignalta.
Lombardije
Lombardije kennen we voornamelijk van de hippe stad Milaan en de prachtige meren Como, Iseo en Maggiore. Een favoriete vakantiebestemming van vele Nederlanders dus. Maar wist je dat je ten noorden van het Comomeer een wijngebied kunt vinden waar ze fantastische rode wijnen maken? We hebben het dan over Valtellina waar ze de Nebbiolo verbouwen (net als in Piemonte), maar dan in Alpiene stijl.
Op de steilste hellingen vind je hier wijngaarden met druiven voor de beroemde wijn die hier vandaan komt: Sforzato di Valtellina. De Sforzato is een volle, krachtige wijn die wordt gemaakt van gedroogde druiven, net zoals een Amarone. Het grote verschil met Amarone is dat de Sforzato van Nebbiolo wordt gemaakt en dat het geen zoetje heeft, zoals Amarone dat wel kan hebben. Het is dus een soort Barolo meets Amarone.
Bij een bezoek aan het Valtellina-gebied, is het ontzettend leuk om wijnhuizen te bezoeken waarbij mijn tips de volgende zijn:
- Ar.Pe.Pe: Isabella is een fantastische gastvrouw
- Aldo Rainoldi: Aldo houdt er erg van om een praatje te maken
- Sandro Fay: zijn zoon Marco staat nu aan het roer en kan een fantastisch – maar wel technisch – verhaal vertellen over wijn maken
Iets zuidelijker, bij het Lago d’Iseo, aan de kant van het stadje Brescia, vind je het wijngebied van Franciacorta. Franciacorta is het Italiaanse antwoord op Champagne. Het wordt op precies dezelfde manier gemaakt en van dezelfde druiven maar vaak kiezen ze in Franciacorta voor het toevoegen van Pinot Bianco in plaats van Pinot Meunier.
Bij de Cantine in het dorp kun je allerlei verschillende Franciacorta’s proeven en kopen maar het is toch het leukst om bij de wijnmakers zelf op bezoek te gaan. Top wijnhuizen die zeker een bezoekje waard zijn, zijn: Guido Berlucchi, Ca del Bosco, Bellavista en Monterossa.
Piemonte
Als je vaker mijn blog leest, weet je vast dat Piemonte mijn favoriete Noord-Italiaanse wijngebied is. Altijd als ik in Italië ben, breng ik er een bezoekje aan. Heuvels vol met wijngaarden zover het oog reikt: wat wil een mens nog meer? In dit mooie landschap in Noord-Italië vind je veel wijngaarden, kleine pittoreske dorpjes en ontzettend veel leuke restaurants waar ‘di mama’ nog achter het fornuis staat.
Uiteraard breng je hier een bezoek aan de wijngebieden Barolo en Barbaresco, beroemd om hun krachtige rode nebbiolo-wijnen met veel bewaarpotentieel. In deze dorpjes is het ontzettend leuk om de enotoca’s te bezoeken die beide gevestigd zijn in oude, historische gebouwen. Je proeft er voor een paar euro de mooiste Barolo’s en Barbaresco’s zodat je direct kunt kiezen aan welk wijnhuis je een bezoekje wilt brengen.
De Langhe is ook het wijngebied van de Barbera, de Dolcetto en de Moscato. Barbera d’Asti en Barbera d’Alba kom in je in de Nederlandse schappen vaak tegen en ook de zoete Moscato d’Asti is uiteraard bekend. Maar dolcetto is vaak een iets onbekendere druif die minstens zulke mooie wijnen voortbrengt. Voor de mooiste exemplaren reis je af naar het dorpje Dogliani, waar de beste wijngaarden beplant staan met dolcetto.
Het wijnhuis Marziano Abbona is een groot voorvechter van dolcetto en het is dan ook erg leuk om hem te bezoeken. Oh en als je er bent, vergeet dan niet ook zijn Barbera, Nebbiolo en Viognier te proeven. Viognier? Hoor ik je denken. Jazeker, Viognier. Oprichter Papa Celso was enorm fan van Viognier en liet het aanplanten hier in de heuvels van Dogliani: je weet niet wat je proeft!
Tips voor wijngebieden in Noord-Italië?
Ga jij ook vaak op vakantie naar Noord-Italië en heb je nog tips voor leuke wijngebieden die ik écht moet bezoeken? Laat het me weten in een reactie hieronder!
Een tip voor noord-italiaanse wijngebieden? Friuli-Venezia Giulia, vooral de Collio en Colli orientali, ook Isonzo en de Carso. Het Mekka voor witte en orange wines!
Leuke tip Remko! Friuli staat nog steeds op mijn lijstje, zal hem wat hoger op het lijstje plaatsen 😉