In het Zuiden van Italië, in het prachtige Basilicata, vind je de grande dame van de Aglianico: Elena Fucci. In Barile, op de hellingen van de Monte Vulture, verbouwt zij sinds 2000 Aglianico waarvan zij één wijn maakt: de Titolo. En wat voor een wijn! Al sinds 2005 wordt ze jaarlijks bekroond met tre bicchieri van Gambero Rosso – de ultieme wijnonderscheiding in Italië. In augustus 2021 bezocht ik Elena Fucci’s wijngaard en vertelde ze me alles over wijn maken op een oude vulkaan, het streven naar perfectie, duurzaam ondernemen en liet ze mij haar prachtige wijnen proeven. Lees je mee?
Aglianico del Vulture
Elena Fucci verbouwt haar wijn op de Monte Vulture: een uitgedoofde vulkaan van 1327m hoogte die onderdeel uitmaakt van de Apennijnen. De Vulture is ongeveer 1 miljoen jaar oud en op de hellingen wordt veel fruit verbouwd, waaronder druiven voor wijn. De Aglianico gedijt hier erg goed en dat weet Elena als de beste. Aan de oostkant van de Vulture vinden we haar wijngaard waar ze sinds 2000 Aglianico del Vulture verbouwt, waar ze maar één wijn van maakt: de Titolo.
Change of plans
Klein stukje geschiedenis: in de jaren ’60 kocht haar opa de 6 ha wijngaard om zijn huis heen en verkocht de druiven aan makers uit de buurt. Het kleine beetje dat hij ieder jaar overhield, gebruikte hij voor eigen consumptie. Elena’s vader werd leraar en de familie besloot in 2000 om de wijngaard te verkopen omdat ze er geen toekomst meer in zagen. Vlak voordat de wijngaard verkocht werd, kon Elena het niet over haar hart verkrijgen om de wijngaard, waarin zij was opgegroeid, te verkopen aan iemand anders. Ze veranderde haar toekomstplannen, startte een studie Oenologie en de rest is geschiedenis.
Titolo: dé beste Aglianico del Vulture
We komen aan bij het ouderlijk huis van Elena waar de wijngaarden pal omheen liggen. Elena heet ons hartelijk welkom en laat ons gelijk haar gloednieuwe wijnmakerij zien. Deze is gebouwd naast de oude wijnkelder van haar opa en wordt verbonden met een tunnel die gegraven is in het vulkanische gesteente. Elena heeft dus plek gegeven aan de vulkaan middenin haar wijnmakerij. De nieuwe wijnmakerij is gebouwd volgens ecologische principes en ontworpen met gerecyclede materialen en technologieën om de impact op het milieu en het energieverbruik tot nul te reduceren.
Nadat we door de vulkanische tunnel gelopen zijn, laat Elena ons haar wijnvaten zien (in de oude kelder) die speciaal voor haar gemaakt worden. Zo maakt ze gebruik van 200L vaten i.p.v. 225L en ook is het hout iets minder dik dan gebruikelijk. Met meer dan 15 jaar ervaring is het gebleken dat dit dé perfecte vorm is om de wijn in op te slaan. De Titolo ligt 12 maanden op hout waarna hij nog 6 maanden op fles door rijpt.
Verticale proeverij van Titolo
Na de rondleiding neemt Elena ons mee naar de ontvangstruimte vanwaar we prachtig uitzicht hebben over haar wijngaard. We krijgen de volgende wijnen te proeven:
- Titolo Rosato ’18
- Sceg ’18
- Titolo ’18 en ’17
- Titolo Riserva ’17
- Titolo Superiore ’17
- Titolo by Amphora ’18
Stuk voor stuk zijn dit prachtige wijnen, allemaal Titolo of een afgeleide hiervan. De enige uitzondering hierop is de Sceg (uitspraak: Sjeg). Dit is een wijn met bijzondere betekenis voor Elena Fucci. Sceg betekent granaatappel in het dialect wat rondom de Vulture wordt gesproken. De Sceg wordt gemaakt van Aglianico maar dan afkomstig van de wijngaarden van de vrienden van haar opa. Omdat zij zelf niet meer in staat zijn om deze wijn te maken, heeft zij alle druiven verzameld en produceert zij deze wijn voor hen. Een super leuk initiatief!
De Titolo is een echte ‘terroirwijn’ waarin je duidelijk de vulkanische herkomst proeft. Het is een fluweelzachte wijn met vulkanische ‘hartigheid’. De wijn kenmerkt zich door donker fruit met aroma’s van kersen, blauwe bessen, rozemarijn, tabak en kaneel. Aglianico heeft veel tannine (net zoals Nebbiolo) dus het is een stevige wijn met een lange afdronk. Ondanks dat je de wijn jong kunt drinken, kun je hem zeker lang (10+) jaar laten liggen. Wil jij deze wijn ook een keer proeven? Neem dan eens een kijkje bij Enoteca Sprezzatura, zij verkopen de Titolo voor 43,75 euro.
Experimenteren
Na meer dan 20 jaar wijn maken, is Elena ook gestart met experimenteren in de wijngaard. Zo maakt ze sinds 2017 ook een Titolo by Amphora (zie foto boven), een wijn die 18 maanden in een onbehandelde terracotta amfora van 700 liter gaat, waarna hij nog 6 maanden op fles moet liggen. Door de opvoeding op amfora wordt de tannine iets zachter. Het is zeker leuk om deze versie een keer naast de gewone Titolo te drinken zodat je duidelijk het verschil kunt proeven.
Wat ook leuk is: Wist je dat Elena ook gezichtscrème, handcrème en shampoo van Aglianico maakt? Ze heeft het ooit als grap gedaan voor haar vrienden dus ze heeft er niet veel van. Maar als je bij haar langsgaat, heeft ze misschien nog wel iets liggen. Zelf heb ik overheerlijke gezichtscrème gemaakt van Aglianico, ideaal!
Plan je bezoek
Ben je toevallig een keer in Basilicata en wil je ook graag een bezoek brengen aan Elena? Zorg dan dat je van tevoren laat weten dat je langskomt. Dan kan Elena alle tijd voor je nemen en pakt ze helemaal uit! Meer info en contactgegevens via elenafuccivini.com.
AZIENDA AGRICOLA ELENA FUCCI
CONTRADA SOLAGNA DEL TITOLO
85022 – BARILE (POTENZA)
BASILICATA – ITALY
Cell +39 3204879945
E-mail: info@elenafuccivini.com
